کتاب درباره سیستمهای هدفمند

معرفی کتاب «دربارهٔ سیستم‌های هدفمند» اثر راسل اکاف | On Purposeful Systems

دسته‌بندی: تفکر سیستمی – نظریه عمومی سیستم‌ها
نویسنده: راسل ال. اکاف (Russell L. Ackoff) – با همکاری فرد امری (Fred E. Emery)
سال انتشار: 1972
مترجم فارسی: — (معرفی و استفاده از ایده‌ها در منابع آموزشی مختلف از جمله متمم)

خلاصه کتاب

کتاب «دربارهٔ سیستم‌های هدفمند» (On Purposeful Systems) یکی از مهم‌ترین و در عین حال دشوارترین آثار راسل اکاف است؛ اثری که بسیاری از تعاریف و ایده‌های امروز دربارهٔ سیستم‌ها و تفکر سیستمی مستقیم یا غیرمستقیم از آن الهام گرفته‌اند.

اکاف که از بنیان‌گذاران تفکر سیستمی محسوب می‌شود، در این کتاب تلاش می‌کند چارچوبی جامع برای تعریف و تحلیل سیستم‌ها، به‌ویژه سیستم‌های هدفمند، ارائه دهد. به باور او، هدف این نیست که فقط به سیستم‌های فیزیکی یا زیستی نگاه کنیم؛ بلکه باید گستره‌ی دید را به سمت پیچیده‌ترین سیستم‌های جهان یعنی انسان و جوامع انسانی گسترش دهیم.

ساختار و محتوای کتاب

این اثر در چند بخش عمده به بررسی موضوعات زیر می‌پردازد:

1. تعریف سیستم و سیستم‌های هدفمند

   • تمایز بین سیستم‌های باز و بسته

   • ویژگی‌های یک سیستم هدفمند (Purposeful System)

2. جایگاه تفکر سیستمی

   • اهمیت نگاه ترکیبی به جای تجزیه‌گرایی

   • نقد محدود شدن تفکر سیستمی به حوزه‌های تخصصی

3. کاربردهای گسترده در علوم مختلف

   • از فیزیک و زیست‌شناسی تا اقتصاد و مدیریت

   • پیوند دادن شاخه‌های علمی مختلف برای تحلیل مسائل پیچیده

4. انسان و جامعه به‌عنوان پیچیده‌ترین سیستم‌ها

   • مطالعه روابط اجتماعی، فرهنگ، سیاست و اقتصاد در یک چارچوب سیستمی

اهمیت کتاب

• این کتاب با وجود دشواری متن و مفاهیم، یکی از منابع کلاسیک تفکر سیستمی به‌شمار می‌رود.

• بسیاری از دوره‌ها و منابع آموزشی معتبر، از جمله درس‌های تفکر سیستمی متمم، ایده‌ها و تعاریف آن را به‌کار می‌گیرند.

• رویکرد اکاف به سیستم‌ها می‌تواند از نگاه محدود تخصصی فراتر رفته و ما را به نگاه کل‌نگر برساند.

توصیه به خوانندگان

اگر به دنبال درک عمیق از مبانی نظریه عمومی سیستم‌ها هستید و می‌خواهید دیدگاه خود را از سطح تحلیل‌های تخصصی به تحلیل کلان برسانید، این کتاب برای شما ارزشمند است.
با این حال، باید آمادگی مواجهه با متنی سنگین و مفاهیمی انتزاعی را داشته باشید.

اطلاعات نشر

• عنوان اصلی: On Purposeful Systems

• نویسندگان: Russell L. Ackoff, Fred E. Emery

• سال انتشار: 1972

• زبان: انگلیسی

• ترجمه فارسی: ندارد (بخش‌هایی از آن در منابع آموزشی فارسی‌زبان نقل شده است)